Dział I. Europa i ziemie polskie w I połowie XIX wieku
1. Narodziny i funkcjonowanie porządku wiedeńskiego
– omawia decyzje kongresu wiedeńskiego w odniesieniu do Europy, w tym do ziem polskich
2. Przemiany cywilizacyjne w Europie w I połowie XIX wieku
– charakteryzuje najważniejsze przejawy rewolucji przemysłowej (wynalazki i ich zastosowania, obszary uprzemysłowienia, zmiany struktur społecznych i warunków życia)
3. Ziemie polskie w latach 1815–1830
– wskazuje na mapie podział polityczny ziem polskich po kongresie wiedeńskim
– charakteryzuje okres konstytucyjny Królestwa Polskiego – ustrój, osiągnięcia w gospodarce, kulturze i edukacji
4. Powstanie listopadowe
– przedstawia przyczyny wybuchu powstania listopadowego, charakter zmagań i następstwa powstania dla Polaków w różnych zaborach
5. Emigracja i ziemie polskie w latach 1831–1846
– omawia położenie Polaków w zaborze pruskim i austriackim, na obszarze ziem zabranych oraz w Rzeczpospolitej Krakowskiej
– charakteryzuje główne nurty oraz postacie Wielkiej Emigracji i ruch spiskowy w kraju
6. Wiosna Ludów w Europie i na ziemiach polskich
– wymienia wydarzenia związane z walką z porządkiem wiedeńskim, charakteryzuje przebieg Wiosny Ludów w Europie
– omawia przyczyny i skutki powstania krakowskiego oraz Wiosny Ludów na ziemiach polskich
Dział II. Świat, Europa i naród polski od połowy XIX wieku
7. Powstanie styczniowe
– omawia pośrednie i bezpośrednie przyczyny powstania, w tym „rewolucję moralną” 1861–1862
– dokonuje charakterystyki działań powstańczych z uwzględnieniem, jeśli to możliwe, przebiegu powstania w swoim regionie
– omawia uwłaszczenie chłopów w zaborze rosyjskim oraz porównuje z uwłaszczeniem w pozostałych zaborach
22.4) charakteryzuje formy represji popowstaniowych
8. Europa w II połowie XIX wieku. Zjednoczenie Włoch i Niemiec
23.1) opisuje sytuację polityczną w Europie w II połowie XIX wieku, w tym procesy zjednoczeniowe Niemiec i Włoch
9. Poza Europą. Stany Zjednoczone Ameryki. Kolonializm
– prezentuje przyczyny i skutki wojny secesyjnej w Stanach Zjednoczonych
– wyjaśnia przyczyny, zasięg i następstwa ekspansji kolonialnej państw europejskich w XIX wieku
10. Przemiany cywilizacyjne i idee polityczne od połowy XIX wieku
– wymienia nowe idee polityczne i zjawiska kulturowe, w tym początki kultury masowej i przemiany obyczajowe
11. Polacy i zaborcy w II połowie XIX wieku
– wyjaśnia cele i opisuje metody działań zaborców wobec mieszkańców ziem dawnej Rzeczpospolitej – rusyfikacja, germanizacja (Kulturkampf), autonomia galicyjska
– opisuje postawy społeczeństwa polskiego w stosunku do zaborców – trójlojalizm, praca organiczna, ruch spółdzielczy
– opisuje formowanie się nowoczesnej świadomości narodowej Polaków
12. Polskie życie polityczne w latach 1864–1914
– omawia narodziny i pierwsze lata istnienia nowoczesnych ruchów politycznych (socjalizm, ruch ludowy, ruch narodowy)
– wyjaśnia społeczne i narodowe aspekty rewolucji w latach 1905–1907
– charakteryzuje spór orientacyjny w latach 1908–1914
Dział III. I wojna światowa i jej następstwa
14. Geneza i wybuch I wojny światowej
– omawia najważniejsze konflikty między mocarstwami europejskimi na przełomie XIX i XX wieku
– wymienia główne przyczyny wojny – polityczne i gospodarcze, pośrednie i bezpośrednie
15. Przebieg oraz charakter działań wojennych
– omawia specyfikę działań wojennych: wojna pozycyjna, manewrowa, działania powietrzne i morskie
– charakteryzuje postęp techniczny w okresie I wojny światowej
16. Rewolucja i wojna domowa w Rosji
– opisuje rewolucję i wojnę domową w Rosji
17. Sprawa polska w czasie I wojny światowej
– charakteryzuje stosunek państw zaborczych do sprawy polskiej w przededniu i po wybuchu wojny
– omawia umiędzynarodowienie sprawy polskiej: akt 5 listopada 1916 r., rola Stanów Zjednoczonych i rewolucji rosyjskiej, deklaracja z 3 czerwca 1918 r.
– ocenia polski wysiłek zbrojny i dyplomatyczny, wymienia prace państwowotwórcze podczas wojny
18. Następstwa I wojny światowej i narodziny porządku wersalskiego
-opisuje kulturowe i cywilizacyjne następstwa wojny
– charakteryzuje postanowienia konferencji paryskiej oraz traktatu w Locarno; ocenia funkcjonowanie Ligi Narodów i ład wersalski
Dział IV. Dwudziestolecie międzywojenne
19. Odrodzenie państwa polskiego po I wojnie światowej
– omawia formowanie się centralnego ośrodka władzy państwowej – od październikowej deklaracji Rady Regencyjnej do „Małej Konstytucji”
– przedstawia proces wykuwania granic: wersalskie decyzje a fenomen powstania wielkopolskiego i powstań śląskich (zachód) – federacyjny dylemat a inkorporacyjny rezultat (wschód)
– opisuje wojnę polsko-bolszewicką i jej skutki (pokój ryski)
– charakteryzuje skalę i skutki wojennych zniszczeń oraz dziedzictwa zaborowego
– charakteryzuje ustrój polityczny Polski na podstawie konstytucji marcowej z 1921 r.
20. Funkcjonowanie i załamanie się demokracji parlamentarnej w Polsce
– omawia kryzys demokracji parlamentarnej w Polsce – przyczyny, przebieg i skutki przewrotu majowego
21. Wielki kryzys gospodarczy i jego następstwa na świecie i w Polsce
– omawia skutki światowego kryzysu gospodarczego na ziemiach polskich
22. Totalitaryzmy w Europie
– charakteryzuje oblicza totalitaryzmu (włoskiego faszyzmu, niemieckiego narodowego socjalizmu, systemu sowieckiego): ideologię i praktykę
23. Polska w okresie rządów autorytarnych
– opisuje polski autorytaryzm – rządy sanacji, zmiany ustrojowe (konstytucja kwietniowa z 1935 r.)
24. Osiągnięcia i porażki II RP
– przedstawia główne kierunki polityki zagranicznej II Rzeczpospolitej (system sojuszy i politykę równowagi)
– charakteryzuje społeczną, narodowościową i wyznaniową strukturę państwa polskiego
– ocenia osiągnięcia gospodarcze II Rzeczpospolitej, a zwłaszcza powstanie Gdyni, magistrali węglowej i Centralnego Okręgu Przemysłowego
– podaje najważniejsze osiągnięcia kulturalne i naukowe Polski w okresie międzywojennym
25. Droga ku wojnie
– omawia japońską agresję na Dalekim Wschodzie
– przedstawia ekspansję Włoch i wojnę domową w Hiszpanii
– opisuje politykę hitlerowskich Niemiec – rozbijanie systemu wersalsko-lokareńskiego: od remilitaryzacji Nadrenii do układu w Monachium
– charakteryzuje politykę ustępstw Zachodu wobec Niemiec Hitlera
– wymienia konsekwencje paktu Ribbentrop–Mołotow
