Egzamin składa się z dwóch części:
1. Pisemnej (pytania zamknięte, pytania otwarte, pytania na uzupełnienie)
2. Odpowiedź ustna – trzy pytania
Dopuszczająca (2)
Na ocenę dopuszczającą uczeń:
(Ziemia w Układzie Słonecznym)
– wymienia rodzaje ciał niebieskich znajdujących się w Układzie Słonecznym oraz nazywa jego planety,
– wyjaśnia czym jest ruch obrotowy Ziemi,
– określa czas trwania ruchu obrotowego Ziemi,
– wyjaśnia czym jest ruch obiegowy Ziemi,
– określa czas trwania ruchu obiegowego Ziemi,
– wymienia daty rozpoczęcia astronomicznych pór roku,
– wskazuje na mapie strefy oświetlenia Ziemi.
(Współrzędne geograficzne)
– wskazuje na mapie lub na globusie równik, południki 0° i 180°,
– wskazuje na mapie lub na globusie półkulę południową, północną, wschodnią i zachodnią,
– określa kierunki geograficzne na róży wiatrów,
– wyjaśnia, do czego służą współrzędne geograficzne.
(Środowisko Europy)
– określa położenie Europy na mapie świata,
– wskazuje przebieg umownej granicy między Europą, a Azją,
– wymienia strefy klimatyczne w Europie,
– wskazuje na mapie obszary w Europie o cechach klimatu morskiego i kontynentalnego.
(Ludność Europy)
– zna liczbę państw Europy,
– wskazuje na mapie politycznej największe i najmniejsze państwa Europy,
– wskazuje na mapie obszary o dużej i małej gęstości zaludnienia,
– wymienia starzejące się kraje Europy,
– wymienia główne języki i religie występujące w Europie,
– wskazuje na mapie największe miasta Europy.
(Gospodarka Europy)
– wymienia funkcje rolnictwa,
– wymienia główne cechy środowiska przyrodniczego wybranego państwa na podstawie mapy ogólnogeograficznej Europy,
– wymienia rośliny uprawne i zwierzęta hodowlane o największym znaczeniu dla rolnictwa wybranego państwa europejskiego,
– wymienia funkcje przemysłu,
– podaje przykłady odnawialnych i nieodnawialnych źródeł energii,
– wymienia walory przyrodnicze Europy Południowej na podstawie mapy ogólnogeograficznej,
– wymienia atrakcje turystyczne w wybranych krajach Europy.
(Sąsiedzi Polski)
– wskazuje na mapie sąsiadów Polski,
– wymienia walory przyrodnicze sąsiadów Polski,
– wymienia atrakcje turystyczne sąsiadów Polski,
– wymienia główne działy gospodarki Niemiec,
– wymienia surowce mineralne Ukrainy na podstawie mapy gospodarczej,
– wymienia przykłady współpracy Polski z sąsiednimi krajami.
Dostateczna (3)
Na ocenę dostateczną uczeń opanował materiał wymagany na ocenę dopuszczającą oraz dodatkowo:
(Ziemia w Układzie Słonecznym)
– wyjaśnia różnice między ciałami niebieskimi znajdującymi się w Układzie Słonecznym,
– omawia następstwa ruchu obrotowego Ziemi,
– omawia występowanie dnia i nocy jako głównego następstwa ruchu obrotowego Ziemi,
– omawia następstwa ruchu obiegowego Ziemi,
– omawia występowanie pór roku jako głównego następstwa ruchu obiegowego Ziemi.
(Współrzędne geograficzne)
– omawia czym różnią się południki od równoleżników,
– podaje wartości południków i równoleżników w miarach kątowych,
– wyjaśnia czym różni się długość geograficzna od szerokości geograficznej,
– omawia czym jest rozciągłość południkowa i równoleżnikowa.
(Środowisko Europy)
– omawia główne cechy linii brzegowej Europy,
– wymienia największe krainy geograficzne Europy i wskazuje je na mapie,
– wyjaśnia znaczenie terminów: wulkan, magma, erupcja, lawa, bazalt,
– omawia cechy wybranych typów i odmian klimatu Europy na podstawie map klimatycznych i klimatogramów.
(Ludność Europy)
– wymienia zmiany na mapie politycznej Europy z przełomu lat 80. i 90. dwudziestego wieku,
– porównuje liczbę ludności Europy z innymi częściami świata,
– charakteryzuje zróżnicowanie językowe ludności Europy,
– wymienia przyczyny migracji ludności,
– wymienia kraje imigracyjne i kraje emigracyjne w Europie,
– wymienia cechy krajobrazu wielkomiejskiego,
– wymienia czynniki wpływające na rozmieszczenie ludności Europy.
(Gospodarka Europy)
– przedstawia główne cechy środowiska przyrodniczego wybranego kraju sprzyjające rozwojowi rolnictwa,
– wymienia czynniki rozwoju rolnictwa i przemysłu we Francji,
– podaje główne zalety i wady różnych typów elektrowni,
– wymienia elementy infrastruktury turystycznej na podstawie fotografii oraz tekstów źródłowych.
(Sąsiedzi Polski)
– omawia znaczenie niemieckiego przemysłu,
– rozpoznaje obiekty z Listy Światowego Dziedzictwa UNESCO w Czechach i na Słowacji,
– wymienia na podstawie mapy cechy środowiska przyrodniczego Ukrainy sprzyjające rozwojowi gospodarki,
– wskazuje na mapie obszary konfliktu pomiędzy Ukrainą i Rosją,
– wymienia główne działy gospodarki Rosji,
– podaje nazwy euroregionów na podstawie mapy.
Dobra (4)
Na ocenę dobrą uczeń opanował materiał wymagany na ocenę dopuszczającą, dostateczną oraz dodatkowo:
(Ziemia w Układzie Słonecznym)
– rozpoznaje rodzaje ciał niebieskich,
– omawia zmiany w oświetleniu Ziemi w różnych porach roku,
– opisuje pozorną wędrówkę Słońca po niebie w różnych porach roku,
– omawia przebieg linii zmiany daty,
– wyjaśnia, na jakiej podstawie wyróżnia się strefy oświetlenia Ziemi i czym one się charakteryzują.
(Współrzędne geograficzne)
– odczytuje współrzędne geograficzne wybranych punktów na globusie i mapie,
– odszukuje obiekty na mapie na podstawie podanych współrzędnych geograficznych.
(Środowisko Europy)
– opisuje ukształtowanie powierzchni Europy,
– opisuje wpływ rozmieszczenia płyt litosfery na ekstremalne zjawiska w Europie,
– omawia przyczyny i skutki trzęsień ziemi oraz wybuchów wulkanów,
– omawia czynniki wpływające na zróżnicowanie klimatyczne Europy,
– podaje różnice między strefami klimatycznymi Europy.
(Ludność Europy)
– opisuje zmiany liczby ludności Europy,
– analizuje strukturę wieku i płci ludności wybranych krajów Europy,
– przedstawia przyczyny zróżnicowania narodowościowego i językowego ludności w Europie,
– omawia zalety i wady życia w wielkim mieście,
– omawia położenie i układ przestrzenny wybranego dużego miasta Europy.
(Gospodarka Europy)
– omawia warunki przyrodnicze i pozaprzyrodnicze rozwoju rolnictwa w Europie,
– omawia rozmieszczenie najważniejszych upraw i hodowli w wybranym kraju Europy,
– wyjaśnia czym charakteryzuje się nowoczesny przemysł Niemiec i Francji,
– omawia zmiany w wykorzystaniu źródeł energii w Europie w ostatnich stuleciach,
– omawia znaczenie turystyki w krajach Europy.
(Sąsiedzi Polski)
– analizuje strukturę zatrudnienia w przemyśle i rolnictwie w Niemczech i Francji,
– omawia znaczenie turystyki aktywnej,
– podaje przyczyny zmniejszania się liczby ludności Ukrainy,
– omawia czynniki wpływające na stan gospodarki Rosji,
– omawia znaczenie usług w Rosji.
Bardzo dobra (5)
Na ocenę bardzo dobrą czeń opanował materiał wymagany na niższe oceny oraz dodatkowo:
(Ziemia w Układzie Słonecznym)
– opisuje zależności pomiędzy ciałami Układu Słonecznego,
– wyjaśnia zależność między kątem padania promieni słonecznych, a energią docierającą do powierzchni Ziemi,
– określa różnicę między czasem strefowym, a czasem słonecznym,
– wyjaśnia przyczyny i konsekwencje występowania dnia polarnego i nocy polarnej,
– charakteryzuje strefy oświetlenia Ziemi z uwzględnieniem kąta padania promieni słonecznych, czasu trwania dnia i nocy oraz występowania pór roku.
(Współrzędne geograficzne)
– wyznacza współrzędne geograficzne na podstawie różnych map tradycyjnych,
– wyznacza współrzędne geograficzne na podstawie mapy cyfrowych,
– oblicza rozciągłość południkową i rozciągłość równoleżnikową wybranego obszaru.
(Środowisko Europy)
– porównuje ukształtowanie powierzchni różnych części Europy,
– wyjaśnia przyczyny występowania zjawisk wulkanicznych na Islandii,
– omawia strefy klimatyczne w Europie i charakterystyczną dla nich faunę i florę,
– omawia wpływ prądów morskich na temperaturę powietrza w Europie,
– omawia wpływ ukształtowania powierzchni na klimat Europy.
(Ludność Europy)
– przedstawia skutki zróżnicowania kulturowego ludności Europy,
– przedstawia korzyści i zagrożenia związane z migracjami ludności,
– omawia znaczenie wielkich ośrodków miejskich.
(Gospodarka Europy)
– porównuje wydajność rolnictwa wybranych krajów Europy,
– charakteryzuje usługi turystyczne i transportowe Niemiec i Francji,
– przedstawia zalety i wady elektrowni jądrowych,
– omawia wpływ rozwoju turystyki na strukturę zatrudnienia w krajach Europy Południowej.
(Sąsiedzi Polski)
– porównuje cechy środowiska przyrodniczego Czech i Słowacji,
– podaje przyczyny konfliktów na Ukrainie,
– omawia czynniki lokalizacji głównych okręgów przemysłowych Rosji
– wyjaśnia znaczenie przemysłu w gospodarce Rosji,
– opisuje stosunki Polski z sąsiadami na podstawie dodatkowych źródeł.
Celująca (6)
Na ocenę celującą uczeń opanował materiał wymagany na niższe oceny oraz dodatkowo:
(Ziemia w Układzie Słonecznym)
– omawia wpływ ruchu obrotowego Ziemi na dobowy rytm życia człowieka i przyrody,
– omawia wpływ położenia geograficznego na wysokość górowania Słońca oraz innych czynników wpływających na kąt padania promieni słonecznych,
– wykazuje związek między ruchem obiegowym Ziemi, strefami jej oświetlenia oraz strefowym zróżnicowaniem klimatów
(Współrzędne geograficzne)
– wyznacza współrzędne geograficzne w terenie.(Środowisko Europy)
– wyjaśnia wpływ działalności lądolodu na ukształtowanie północnej części Europy,
– wyjaśnia, dlaczego w Europie na tej samej szerokości geograficznej występują różne typy i odmiany klimatu,
– podaje zależności między strefami oświetlenia Ziemi a strefami klimatycznymi.
(Ludność Europy)
– przedstawia rolę Unii Europejskiej w przemianach społecznych i gospodarczych Europy,
– omawia przyczyny i skutki starzenia się społeczeństw Europy,
– omawia przyczyny nielegalnej imigracji do Europy.
(Gospodarka Europy)
– wyjaśnia, dlaczego w Europie występują korzystne warunki przyrodnicze do rozwoju rolnictwa,
– omawia rolę i znaczenie nowoczesnego przemysłu i usług w Niemczech i we Francji,
– analizuje wpływ warunków środowiska przyrodniczego w wybranych krajach Europy na wykorzystanie różnych źródeł energii.
(Sąsiedzi Polski)
– omawia rozwój gospodarczy Niemiec,
– omawia rozwój turystyki Czech i Słowacji,
– analizuje konsekwencje konfliktów na Ukrainie,
